Q&A – Lekarze i specjaliści
1. Czy trening siłowy powinien być traktowany jako interwencja terapeutyczna?
Tak – Trening oporowy działa metabolicznie, neurologicznie, hormonalnie i psychologicznie.
Nie tylko zapobiega chorobom, ale także może być elementem leczenia m. in. cukrzycy, depresji czy osteoporozy.
2. Czy istnieją badania potwierdzające skuteczność treningu siłowego w medycynie?
Tak – liczne badania i metaanalizy dokumentują jego wpływ na: poziom HbA1c, ciśnienie krwi, gęstość kości, neuroplastyczność, poziom serotoniny i dopaminy.
To jedna z najlepiej udokumentowanych interwencji niefarmakologicznych.
3. Czy dzieci i młodzież mogą bezpiecznie ćwiczyć siłowo?
Tak – pod warunkiem odpowiedniego prowadzenia i nadzoru. Nie chodzi o kulturystykę czy maksymalne ciężary, ale o ćwiczenia z masą ciała, progresywny opór i maszyny dostosowane biomechanicznie. Badania pokazują, że ryzyko urazów jest niższe niż w wielu grach zespołowych.
Korzyści: lepsza gęstość kości, mocniejszy układ nerwowy, mniejsze ryzyko kontuzji i prewencja otyłości.
4. Czy trening siłowy wpływa negatywnie na chrząstki wzrostowe?
Nie – o ile nie ma przeciążeń i kompresji osiowej. Wręcz przeciwnie – dobrze prowadzony trening zwiększa gęstość kości, poprawia jakość chrząstki stawowej i wspiera rozwój szkieletu.
Mit o 'hamowaniu wzrostu' został obalony.
5. Czy trening siłowy można zalecić pacjentowi po zawale lub udarze?
Tak – w ramach rehabilitacji. Badania potwierdzają, że poprawia tolerancję wysiłku, obniża ciśnienie, wzmacnia mięśnie oddechowe i poprawia jakość życia.
Wytyczne ESC i AHA zalecają trening oporowy jako element rehabilitacji kardiologicznej klasy 1A.
6. Czy trening siłowy poprawia insulinowrażliwość?
Tak – dzięki aktywacji GLUT4 i poprawie gospodarki energetycznej. Efekty: większy pobór glukozy przez mięśnie, niższa insulina na czczo, lepszy HbA1c.
Skuteczność bywa porównywalna lub lepsza niż leczenie metforminą.
7. Czy można wdrożyć Paszport Siły w praktyce klinicznej?
Tak – jako element profilaktyki (dzieci, młodzież, osoby pracujące), monitoringu u pacjentów przewlekle chorych oraz narzędzie motywujące.
Paszport opiera się na obiektywnych parametrach biologicznych i może być prostym narzędziem komunikacji z pacjentem.
8. Czy istnieją przeciwwskazania do treningu siłowego?
Tylko względne, np. ostry stan zapalny, niewyrównana niewydolność krążenia, zaawansowana choroba nowotworowa w katabolizmie.
W większości przypadków trening można dostosować, a nie eliminować.
9. Czy osoby starsze mogą ćwiczyć siłowo?
Tak – i powinny. Trening hamuje sarkopenię, poprawia równowagę, zmniejsza ryzyko upadków i wspiera funkcje poznawcze.
To najskuteczniejszy 'lek przeciwstarzeniowy'.
10. Czy trening siłowy pomaga w prewencji przeciążeń sportowych?
Tak – wzmacnia mięśnie stabilizujące, ścięgna, powięzi i poprawia kontrolę nerwowo-mięśniową.
Zmniejsza ryzyko takich urazów jak kolano skoczka, shin splints czy bóle kręgosłupa.
11. Czy trening siłowy może być elementem rehabilitacji sportowej?
Tak – szczególnie w fazie powrotu do funkcji po urazach stawów, złamaniach czy rekonstrukcjach ACL.
Szkolna Siłownia Marzeń daje możliwość progresywnych, bezpiecznych i biomechanicznie poprawnych ćwiczeń w środowisku szkolnym.
12. Czy warto wdrażać testy siły jako badania przesiewowe?
Tak – pozwalają wcześnie wykryć deficyty, nierównowagę mięśniową i przewidywać ryzyko kontuzji.
To nowoczesna forma badań przesiewowych, obejmująca aspekty ortopedyczne i metaboliczne.
13. Czy szkoły są gotowe do wdrożenia Lekcji Siły i Zdrowia?
Tak – jeśli zapewni się odpowiedni sprzęt (np. maszyny TYTAX), przeszkolonych nauczycieli, aplikacje i testy oraz wsparcie systemowe.
Projekt MSSM zakłada kompleksowe wdrożenie takiego modelu edukacji biologicznej.
14. Jak lekarze mogą wspierać projekt MSSM?
Poprzez rekomendacje pacjentom, współpracę ze szkołami i gminami, włączenie Paszportu Siły do profilaktyki, a także zgłaszanie gotowości do udziału w sieci specjalistów wspierających projekt.